Konferencja poświęcona będzie Alexandrowi von Humboldtowi, jak również – w szerszym znaczeniu – kontekstom i uwarunkowaniom humboldtowskiej nauki między Polską, Brazylią a Niemcami. Nazwisko Humboldta oznacza tu zarówno wspólny przedmiot różnorodnych badań kulturoznawczych, jak również wzór dla nauk ukierunkowanych transdyscyplinarnie i według idei TransArea Studies. Konstelacje badawcze, które odpowiadają wyzwaniom TransArea Studies, opierają się nie tylko na międzykulturowych kompetencjach indywidualnych badaczy, lecz także na współpracy instytucji wykraczającej poza dwustronną wymianę.

O evento dedica-se a Alexander von Humboldt, bem como aos contextos e circunstâncias de uma Ciência Humboldtiana entre Polônia, Brasil e Alemanha. O nome Humboldt evoca aqui tanto o objeto partilhado entre diversos trabalhos no âmbito das ciências da cultura, quanto o modelo de uma ciência transdisciplinar e transareal. Grupos de pesquisa que assumem para si o desafio transareal precisam contar não apenas com a competência intercultural dos pesquisadores e pesquisadoras em particular, mas também com a efetiva colaboração entre instituições, para além do intercâmbio bilateral.

Präsentation

Die Tagung widmet sich Alexander von Humboldt sowie in einem weiten Sinne den Kontexten und Bedingungen der Humboldtschen Wissenschaft zwischen Polen, Brasilien und Deutschland. Der Name Humboldt steht hier sowohl für den gemeinsamen Gegenstand unterschiedlicher kulturwissenschaftlicher Arbeiten als auch für ein Modell transdisziplinär und transareal ausgerichteter Wissenschaft. Forschungskonstellationen, die sich der transarealen Herausforderung stellen, sind nicht nur auf die interkulturelle Kompetenz der einzelnen Forscherinnen und Forscher, sondern auch auf eine Zusammenarbeit von Institutionen angewiesen, die über den bilateralen Austausch hinaus geht. Personen, Archiven und Hochschulen als Orten von Forschung und Lehre ist dabei in ihrem jeweils spezifischen Verhältnis von Kontinuität und Dynamik Rechnung zu tragen. Ausgehend von der Arbeit zu Alexander von Humboldt sollen die Produktivität und die Chancen trilateraler Zusammenarbeit, auch im erweiterten Blick auf Europa und Lateinamerika thematisiert werden. Das transareale Symposion versteht sich als Auftakt für eine künftig engere und intensivere Wissenszirkulation zwischen Polen, Brasilien und Deutschland.

Vortragssprachen sind Deutsch und Englisch

Programm

09:00–09:30 BEGRÜßUNG Ottmar Ette und Julian Drews

• 09:30–10:00 Zdzisław Pietrzyk (Biblioteka Jagiellońska): „Zur Geschichte der sogenannten Berlinka-Sammlung in der Biblioteka Jagiellońska“
• 10:00–10:30 Piotr Tylus (Uniwersytet Jagilelloński): „Les manuscrits littéraires en français ancien (XIIIe-XVe siècles) en provenance de Berlin, à la Bibliothèque Jagellonne de Cracovie“
• 10:30–11:00 Dominik Erdmann (Staatsbibliothek zu Berlin): „‚Ich quäle immer und Danke auch‘ – Alexander von Humboldts Briefe an Eduard Buschmann im Kontext des ‚Nachlass Alexander von Humboldt‘ der Biblioteka Jagiellońska“

11:00–11:30 Kaffeepause

• 11:30–12:00 Żaneta Kubic (Biblioteka Jagiellońska): „Scientific interests of count Sebastian Sierakowski (1743-1824) with references to Humboldtian science“
• 12:00–12:30 Aniela Mikołajczyk (Universität Potsdam): „Das Manuskript ‚Isle de Cube. Antilles en général‘ in der Biblioteka Jagiellońska als Vorstufe humboldtscher Publikationen“

12:30–14:00 Mittagessen

• 14:00–14:30 Paulo Astor Soethe (Universidade Federal do Paraná): „Humboldts Ansichten der Sklaverei: Sklavenfiguren als Denkbilder literarischen Wissens“
• 14:30–15:00 Cettina Rapisarda (Universität Potsdam): „Vulkane – Kontinuität und Wandel eines Themas bei Alexander von Humboldt. Nachlassdokumente aus der Biblioteka Jagiellońska“
• 15:00–15:30 Izabela Drozdowska-Broering (Universidade Federal do Paraná): „Alexander von Humboldt und die polnische Wissenschaftsund Kulturwelt“

15:30–16:00 Kaffeepause

• 16:00–16:30 Carsten Eckert (Naturkundemuseum Berlin): „Die Entdeckung von Diamanten im Ural – Kausale Vorhersage vs. selbsterfüllende Prophezeiung in Humboldts geologischem Weltbild“
• 16:30–17:00 Izabela Drozdowska-Broering und Paulo Astor Soethe (Universidade Federal do Paraná in Curitiba): „Humboldt in Potsdam, Krakau, Curitiba: Perspektiven eines Austauschprogramms für die trilaterale Kooperation“

Argument

Konferencja poświęcona będzie Alexandrowi von Humboldtowi, jak również – w szerszym znaczeniu – kontekstom i uwarunkowaniom humboldtowskiej nauki między Polską, Brazylią a Niemcami. Nazwisko Humboldta oznacza tu zarówno wspólny przedmiot różnorodnych badań kulturoznawczych, jak również wzór dla nauk ukierunkowanych transdyscyplinarnie i według idei TransArea Studies. Konstelacje badawcze, które odpowiadają wyzwaniom TransArea Studies, opierają się nie tylko na międzykulturowych kompetencjach indywidualnych badaczy, lecz także na współpracy instytucji wykraczającej poza dwustronną wymianę. Należy wziąć przy tym pod uwagę osoby, archiwa oraz wyższe uczelnie jako miejsca badań i przekazywania wiedzy – w ich specyficznym kontekście ciągłości i dynamiki. Omówimy zagadnienie wydajności i perspektyw trójstronnej współpracy – również w szerszym spojrzeniu na Europę i Amerykę Łacińską, przy czym punktem wyjścia naszych rozważań będą badania nad dorobkiem Alexandra von Humboldta. Sympozjum rozumiane jest jako wstęp do przyszłej bliższej i intensywniejszej wymiany wiedzy między Polską, Brazylią a Niemcami. 

Językami wykładowymi będą język angielski i niemiecki.

Program

09:00–09:30 BEGRÜßUNG Ottmar Ette und Julian Drews

• 09:30–10:00 Zdzisław Pietrzyk (Biblioteka Jagiellońska): „Zur Geschichte der sogenannten Berlinka-Sammlung in der Biblioteka Jagiellońska“
• 10:00–10:30 Piotr Tylus (Uniwersytet Jagilelloński): „Les manuscrits littéraires en français ancien (XIIIe-XVe siècles) en provenance de Berlin, à la Bibliothèque Jagellonne de Cracovie“
• 10:30–11:00 Dominik Erdmann (Staatsbibliothek zu Berlin): „‚Ich quäle immer und Danke auch‘ – Alexander von Humboldts Briefe an Eduard Buschmann im Kontext des ‚Nachlass Alexander von Humboldt‘ der Biblioteka Jagiellońska“

11:00–11:30 Kaffeepause

• 11:30–12:00 Żaneta Kubic (Biblioteka Jagiellońska): „Scientific interests of count Sebastian Sierakowski (1743-1824) with references to Humboldtian science“
• 12:00–12:30 Aniela Mikołajczyk (Universität Potsdam): „Das Manuskript ‚Isle de Cube. Antilles en général‘ in der Biblioteka Jagiellońska als Vorstufe humboldtscher Publikationen“

12:30–14:00 Mittagessen

• 14:00–14:30 Paulo Astor Soethe (Universidade Federal do Paraná): „Humboldts Ansichten der Sklaverei: Sklavenfiguren als Denkbilder literarischen Wissens“
• 14:30–15:00 Cettina Rapisarda (Universität Potsdam): „Vulkane – Kontinuität und Wandel eines Themas bei Alexander von Humboldt. Nachlassdokumente aus der Biblioteka Jagiellońska“
• 15:00–15:30 Izabela Drozdowska-Broering (Universidade Federal do Paraná): „Alexander von Humboldt und die polnische Wissenschaftsund Kulturwelt“

15:30–16:00 Kaffeepause

• 16:00–16:30 Carsten Eckert (Naturkundemuseum Berlin): „Die Entdeckung von Diamanten im Ural – Kausale Vorhersage vs. selbsterfüllende Prophezeiung in Humboldts geologischem Weltbild“
• 16:30–17:00 Izabela Drozdowska-Broering und Paulo Astor Soethe (Universidade Federal do Paraná in Curitiba): „Humboldt in Potsdam, Krakau, Curitiba: Perspektiven eines Austauschprogramms für die trilaterale Kooperation“